تولد والیبال
والیبال ورزش مورد علاقه سربازها در جنگ جهانی دوم بود. ورزش والیبال که در ابتدا مینتونت (Mintonette) نامیده میشد در سال ۱۸۹۵ - یعنی چهار سال پس از تولد بسکتبال - توسط فردی بنام ابداع شد. مورگان متولد سال ۱۸۷۰ در شهر نیویورک بود که پس از تحصیل در مسئولیت تهیه برنامههای ورزشی برای سلامتی و تندرستی مردان به او واگذار شده بود.
او این بازی را با ترکیب بازیهای بسکتبال، تنیس و هندبال ایجاد کرد و هدفش طراحی ورزشی بود که برای افرادی که تمایل به تحرک کمتری دارند، مناسب باشد.
قوانین بازی در ابتدا بسیار ساده بود چرا که بیشتر از آن که شبیه ورزش باشد، یک تفریح محسوب میشد اما به تدریج پس از آن که این ورزش در کشورهای دیگر – به خصوص فیلیپین - نیز علاقهمندانی یافت، لزوم تدوین قوانین رسمی برای آن احساس شد.
تور اولیهای که برای این بازی در نظر گرفته شده بود با ایده از تنیس، ۲ متر انتخاب شد و با توپ بسکتبال شبیه به بازی هندبال انجام میشد. این ورزش تا سال ۱۹۰۰ توپ مخصوصی برای خود نداشت و با هر توپی - از جمله توپ بسکتبال – آن را بازی میکردند. هدف هر تیم آن بود که توپ را در زمین حریف فرود بیاورد و در این راه توپ در دست یاران خودی میچرخید. در سال ۱۹۱۲ امتیازهای هر گیم ۲۱ تعیین شد و ارتفاع تور نیز بیشتر شد.
فیلیپینیها اولین قانون مدون برای این بازی را در سال ۱۹۱۶ تهیه کردند و به دنبال آن در سال ۱۹۲۸ تشکیل شد و به وضع قوانین این ورزش اقدام کرد.
گاهنگار
گذشتهٔ والیبال
والیبال در سال ۱۸۹۵ توسط ویلیام.ج.مورگان مدیر Y. M.C.A در هولیوک ایالت ماساچوست امریکا ابداع شد. تحت تأثیر محبوبیت فراوان بسکتبال در بین عامه، مورگان تصمیم گرفت برای دانشجویان خود ورزشی را به وجود آورد که بازی از روی تور انجام گیرد و لذت بخش باشد. مورگان با استفاده از تویی توپ بسکتبال که به دلیل سبکی وزن، به دستها آسیب نمیرساند، بازی را شروع کرد. با وجود این که به طور آهسته و کند از Y.M.C.A آغاز شد ولی طولی نکشید که در کلیه شهرهای ماساچوست و نیوانگلند عمومیت یافت. در اسپرینگ فیلد، دکتر با مشاهده بازی، توپ از روی تور است که کلمه والیبال، در معنا، این نیت را مشخص میسازد. با اینکه والیبال در آغاز ورزشی سالنی بود و در محلهای سرپوشیده انجام میشد و اساسا برای فعالیتهای سرگرم کننده تجار اختصاص یافته بود ولی کمکم به زمینهای روباز کشیده شد و به عنوان یکی از فعالیتهای جالب توجه تابستانی درآمد و به شدّت پیگیری میشد.
دگرگونیها
در آغاز برای بازی والیبال قوانین خاصی تدوین نشده بود، هر فرد و در هر کشوری به میل خود و به طریق مختلف با توپ بازی میکرد. رفتهرفته والیبال در مناطق و نواحی مختلف جهان گسترش مییافت.
کمکم قوانینی برای این بازی وضع شد و روشها و حرکات تکنیکی جایگزین حرکات قبلی گردید. در سال ۱۹۰۰ پذیرفته شد که امتیازات هر ست بازی ۲۱ امتیاز) باشد. در سال ۱۹۱۲ به تصویب رسید. در سال ۱۹۱۷ پذیرفته شد که هر ست بازی ۱۵ امتیاز باشد. در سال ۱۹۱۸ تعداد بازیکنان هر طرف زمین ۶ نفر پیشنهاد شد، که مورد قبول عامه قرار گرفت. در سال ۱۹۲۱ موافقت شد که هر تیم با حداکثر سه ضربه توپ را به طرف دیگر بفرستد. در سال ۱۹۲۳ اندازه زمین بازی ۹×۱۸ متر تعیین شد.
به مرور در سالهای بعد، قوانین فراوانی برای این بازی وضع شد و در بسیاری از قوانین قبلی نیز تغییراتی حاصل گشت. هماکنون نیز هر چهار سال یک بار در تغییراتی در قوانین بازی به تصویب میرسد. از جدیدترین و مهمترین قوانین مانند تغییر روش امتیازگیری به رالی، سقف امتیاز ۲۵ برای ستهای اول، دوم، سوم و چهارم و امتیاز ۱۵ برای ست پنجم و افزودن بازیکن آزاد،
پذیرش والیبال از سوی دیگر کشورها
اولین کشور خارجی که والیبال را پذیرفت، کشور کانادا و به سال ۱۹۰۰ بود. اساسا نهضت Y.M.C.A () در معرفی این ورزش به دیگر کشورهای جهان و گسترش آن، سهم فراوانی دارد.
بازی والیبال در پایان سال ۱۹۰۰ به هندوستان و در سالهای ۱۹۰۵ به کوبا، ۱۹۰۹ به پورتوریکو، ۱۹۱۰ به فیلیپین، ۱۹۱۲ به چین و ۱۹۱۷ به ژاپن و به تدریج از سال ۱۹۱۴ به بعد توسط سربازان آمریکایی و مستشاران و اشخاص دیگر به کشورهای اروپایی از قبیل فرانسه، چکسلواکی، لهستان، شوروی، بلغارستان معرفی شد و گسترش یافت.
پذیرش این ورزش در اروپا در ابتدا کند بود. فرانسه، چکسلواکی و لهستان سه کشوری بودند که قبل از دیگران اقدام به تشکیل در کشور خود نمودند. شوروی که در سال ۱۹۲۳ اقدام به تأسیس نمود، برای پیشرفت و دگرگونی آن فعالیت زیادی به عمل آورد. شوروی از کشورهایی است که در پیشرفت تکنیک و تاکتیک والیبال و تنظیم قوانین در جهان سهم به سزایی دارد و همواره از قدرتهای بزتر این ورزش بودهاست.
کشورهای فرانسه، چکسلواکی و لهستان پس از تشکیل فدراسیون ملی مصمم شدند که با کمک کشورهای دیگر فدراسیون جهانی والیبال را تأسیس نمایند و در سال ۱۹۳۶ به هنگام بازیهای المپیک در برلین آلمان در این زمینه فعالیت زیادی نمودند ولی با آغاز جنگ جهانی دوم و طغیان آن در اروپا اقدامات آنان متوقف شد. به طور کلی تغییرات و پیشرفت والیبال را میتوان به سه دوره تقسیم نمود، دوره اول از سال آغاز تا سال ۱۹۱۸، دوره دوم از سال ۱۹۱۹ تا سال ۱۹۴۶ و دوره سوم از سال ۱۹۴۷ به بعد که تغییرات و پیشرفت اساسی والیبال در دوره سوم صورت پذیرفتهاست. پس از جنگ جهانی دوم، فعالیتهای فراوان برای حرکت جدید به والیبال مجدداً آغاز شد و اولین مسابقه بینالمللی در قاره اروپا بین تیمهای ملی فرانسه و چکسلواکی در پاریس برگزار گردید. و در آوریل ۱۹۴۷ کنگرهای با شرکت نمایندگان چهارده کشور از سراسر جهان در پاریس برگزار و موافقت شد که فدراسیون بینالمللی والیبال (F.I.V.B) در پاریس تشکیل شود و فرانسوی به عنوان اولین رئیس انتخاب شود.
امروزه این فدراسیون حدود ۲۱۷ کشور عضو دارد (سال ۲۰۰۷) و بیش از ۲۰۰ میلیون نفر از مردم جهان والیبال بازی میکنند. اولین رئیس فدراسیون جهانی والیبال تا سال ۱۹۸۴ (یعنی ۳۷ سال) ریاست را برعهده داشت.
پس از تأسیس فدراسیون جهانی والیبال، کمیتههای مختلفی در داخل آن به وجود آمد و برنامه مسابقات رسمی جهانی تنظیم و آغاز شد. در سال ۱۹۴۹ اولین دوره مسابقات جهانی والیبال برای مردان در پراگ و در سال ۱۹۵۲ دومین دوره مسابقات جهانی مردان و اولین دوره مسابقات جهانی زنان در مسکو برگزار شد. برنامه این مسابقات بطور منظم هر چهار سال یک بار تاکنون در کشورهای مختلف انجام شدهاست.
در سال ۱۹۶۴ مسابقات والیبال مردان و زنان به برنامه بازیهای المپیک ۱۹۶۴ توکیو اضافه شد. علاوه بر مسابقات قهرمانی جهان و المپیک، مسابقات والیبال مردان و زنان در سراسر جهان با عنوانهای جام جهانی، لیگ جهانی، قهرمانی اروپا، پان آمریکن، قهرمانی آسیا، بازیهای آسیایی، والیبال ساحلی، یونیور سیاد، قهرمانی آفریقا، ارتشهای جهان، گراندپری زنان، راهآهنهای جهان، قهرمانی ناشنوایان، قهرمانی معلولین، پارالمپیک معلولین، قهرمانی کشورهای عربی، چهار تیم برتر، جایزه بزرگ، ستارهها و تورنمنتهای جهانی و دوستانه و غیره در گروههای سنی نوجوانان، جوانان و بزرگسالان بطور منظم انجام میشود. در تاریخچه والیبال جهان باید کشور ژاپن را به عنوان دگرگون کننده تکنیکها، تاکتیکها و در والیبال معرفی نمود (دگرگون کننده در سرویس، ساعد، انواع تاسخها، آبشارهای سرعتی با پاسهای کوتاه الف و ب و ترکیبی و به ویژه بدنسازی).
قوانین و مقررات
زمین بازی
تور
تور برای بانوان ۲/۳۳ است
توپ
توپ به شکل کروی (گرد) و از جنس چرم است. توپهای لاستیکی یا مادهای از این دست نیز میتوانند به کار برده شوند. قسمت رویی توپ به سه رنگ زرد، آبی و سفید است. ویژگیهای آن عبارتند از:
- پیرامون: ۶۵ تا ۶۷ سانتیمتر
- وزن: ۲۶۰ تا ۲۸۰ گرم
- فشار داخل توپ، ۰٫۳ تا ۰٫۳۲۵ (کیلوگرم بر سانتیمتر مربع) است.[۲]
تیمها
- هر تیم شامل ۶ بازیکن میشود.
- سه بازیکن در خط جلو و سه بازیکن در خط عقب قرار میگیرند.
- هر تیم دارای ۶ تعویض است و هر بازیکن میتواند ۲ بار تعویض شود، یعنی هر بازیکن میتواند یک بار داخل و یک بار خارج شود.
- زمانی که توپ سرو میشود، سه بازیکن خط جلو باید در جلوی بازیکنان خط عقب قرار گیرند.
- بازیکن از قطاع دایره سمت راست خط عقب با یک دست سرو میزند.
- زمانی که توپ در زمین وارد میشود، بازیکنان میتوانند برای پرتاب توپ به هر نقطهای حرکت کنند، حتی اجازه دارند که برای جلوگیری از تماس توپ با زمین، به خارج از زمین بروند.
دو تیم ۶ نفری با یکدیگر روبرو میشوند. داور در بالای تور قرار گرفته و ناظر بر اجرای مسابقه بوده و سوتی در دست دارد. سرداور نیز مقابل او قرار میگیرد. در اینجا تیمی که سرویس را دریافت میکند، منتظر توپ میشود. بازیکنان در وضعیت آمادهباش بوده و دستها، انگشتان، بازوها و پاها در حالات مطلوب قرار میگیرند. بازیکنان در مرکز زمین میایستند و در این محل بیشتر حملهها شکل میگیرد، به طوری که یکی از آنها در نزدیک تور ایستاده و بقیه بازیکنان فرم w را تشکیل میدهند.
- معمولا ضربهٔ اول متعلق به پاسور نمیباشد و هنگام دریافت، بازیکنان باید توپ زده شده توسط تیم مقابل را به دست پاسور رسانده تا او توپ را به دیگر بازیکنان پاس دهد و آنها توپ را به زمین مقابل بفرستند.
داورها و مسئولین
هر مسابقهٔ والیبال دو داور اصلی دارد یکی داور اول که در بالای تور میباشد و دیگری داور دوم میباشد که روبروی داور اول میایستد و در مواقعی خاص اجازهٔ سوت زدن نیز دارد. چهار داور خط دور تا دور زمین والیبال میایستند و با پرچم داور اول را در امر قضاوت یاری میدهند. دو داور هم پشت میز منشی هستند یکی داور منشی و دیگری هم کمک منشی که کار ثبت امتیازات، تعوبضها و اخطارها را بر عهده دارند. سرداور هم به عنوان ناظر میبایست در تمام دیدارها حضور داشته باشد.
حرکت توپ در هوا (والی)
- ، یکی از مشخصترین عملیات والیبال است.
- هرگز نباید به توپ مشت زد، بلکه باید آن را با دو دست پاس داد. پاس دادن از عقب نیز نشاندهنده همین عمل است.
- پاس دادن، ست زدن و فرستادن توپهای بلند از بالای تور صورت میگیرد.
- حرکت توپ در هوا در پرتاب آرام توپ از بالای تور اجرا میشود.
- اگر قبل از تماس با توپ دستها دور شوند، توپ به وسط پیشانی برخورد خواهد کرد.
- همیشه باید به توپ نگاه کرد. ابتدا پاها را حرکت داده، آنها را خم کرده و بدن را در زیر توپ قرار داد. به منظور حفظ تعادل و توازن یکی از پاها را به آرامی در جلوی پای دیگر قرار داده، زانوها را خم کرده و سپس باید تمام بدن را راست کرد. به عنوان یک قانون کلی شستها را در حالت اشاره به طرف عقب و بینی نگهدارید. بازوها را راحت قرار داده و تا آن جایی که امکان دارد حرکات را بسیار ساده انجام داد. شست و دو انگشت اول به این عمل قدرت بخشیده و بقیه انگشتان به آن جهت میدهند.
- بهترین و معمولترین مرحله والیبال (حرکت توپ در هوا) میباشد. برخی معتقدند که برای شروع تمرینات میتوان از بادکنک استفاده کرد. تمرین پرتاب توپ پس از پرش برای گرفتن آن بسیار موثر است و مفید. البته همیشه پس از رسیدن توپ به نقطه اوج این عمل را انجام ندهید.
سرویس
- سرویس عملی است که به منظور وارد کردن توپ در بازی به کار میرود.
در هنگام سرویس زدن باید به نکات زیر توجه کرد:
- هنگام ضربه زدن به توپ (سرویس)حتما باید توپ را به اندازه کافی و به دور از هر دودست پرتاب کرد و با یک دست به توپ ضربه زده شود.
- هنگام سرویس زدن نباید پاها را روی خط و یا درون زمین خودی قرار داد و باید از خط فاصله داشته باشد.
- توپ حتماً باید از تور عبور کرده و درون زمین حریف پرتاب شود (قبلا اگر هنگام سرویس زدن توپ به تور برخورد میکرد خطا محسوب میشد ولی در حال حاضر خطایی محسوب نمیشود).
پلیومتریک
هر مربی والیبال از این تمرینات استفاده کرده و هر والیبالیستی این تمرینات را انجام داده. بله ، پلیومتریک ها (Plyometric) یا تمرینات پرش. پلیومتریک ها دقیقا چه هستند؟ کجا و کی باید این تمرینات را انجام داد؟ حد آنها چقدر است و از کجا به بعد بیش از حد و افراطی بحساب می آیند؟ اینها مسائل مهمی هستند که باید قبل از طراحی یک برنامه پرشی درست و حسابی آنها را درک کرد. با خواندن این مطلب اطلاعات کاملی درباره ی این تمرینات بدست می آورید و می توانید برنامه صحیح تری برای انجام این تمرینات طرح ریزی کنید.
این روش تمرین در دهه 1960 توسط دانشمندان اتحاد جماهیر شوروی ابداع شد. هدف این بود که قدرت پرش ورزشکاران روسی بیشتر شود. به تدریج این تکنیک در بین تمام کشورها رواج پیدا کرد، چون ثابت شد این روش در اکثر ورزش هایی که نیازمند دویدن سریع و پرش هستند بسیار مؤثر است.
پلیومتریک ها تمریناتی هستند که عضلات را قادر می سازند تا در کوتاه ترین زمان ممکن به حداکثر توان دست یابند.انجام این تمرینات به شما قدرت فوق العاده ای می دهد و به شما کمک می کند تا پرش عمودی خود را که یکی از مهمترین ویژگی های یک والیبالیست است را افزایش دهید. این تمرینات می تواند سرعت و عکس العمل شما را در والیبال بسیار افزایش دهد و می تواند حتی پرش شما را تا 40-50 اینچ و حتی تا 60 اینچ (100-150 سانتی متر ) افزایش دهد!
تمرین های پلیومتریک در یک مدت کوتاه زمانی نیروی زیادی را از سیستم عصبی و عضلانی شما می گیرد ، همچنین فشار زیادی را به مفاصل شما وارد می کند ، اگر این تمرینات خارج از برنامه ریزی صحیح و دقیق انجام گیرد ممکن آسیب های سختی را بر روی مفاصل و عضلات شما ایجاد کند. هرچند که بعد از این که این تمرینات را انجام دادید تاثیر فوق العاده آن بر روی بدنتان شما را به وجد می آورد و خستگی این تمرینات را فراموش خواهید کرد.
نمونه ای از پرش های پلیومتریک پرش های ع
نظرات شما عزیزان: